مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم

دوشنبه 27 دی ماه سال 1400    نشست تخصصی"  روز  ملی  هوای  پاک  با  شعار هوای پاک، حقوق عامه، اراده ملی"   به همت  مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم  برگزار شد.

در این نشست ابتدا آقای دکتر انوشیروان محسنی بندپی استاد گروه مهندسی بهداشت محیط و رئیس مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم، به بررسی آلاینده های هوای کلان شهر تهران و عوارض آن پرداختند. ایشان ضمن بیان اینکه اصلی ترین مشکل زیست محیطی کلانشهرها در کشور، آلودگی هواست ، منابع تولید این آلاینده ها را ذکر کردند.

دکتر محسنی عوارض سلامتی ناشی از ذرات معلق را شامل سوزش چشم، آسم، برونشیت، تخریب ریه، سرطان و ... دانستند و گفتند در سال 1399، 3751 نفر در اثر کلیه عوامل آلودگی هوا به صورت مستقیم در شهر تهران فوت نموده اند که فوت 2110 نفر از آنان بر اثر مواجهه با ذرات معلق بوده است.

ایشان اشاره کردند که سالانه حدود 6 هزار تن ذرات معلق و 570 هزار تن گازهای آلاینده وارد هوای شهر تهران می شود.

رئیس مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم  سپس به بیان مضرات دیگر آلاینده ها از جمله مونوکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن، اکسیدهای گوگرد، ترکیبات آلی فرار، ازن پرداختند.

وی استراتژی های مدیریتی کاهش آلاینده های هوای ناشی از منابع متحرک در کلان شهرها را شامل مواردی همچون جایگزین کردن وسایل نقلیه فرسود، نوسازی و بهسازی ناوگان حمل و نقل عمومی، استفاده از فناوری خودروهای گازسوز و برقی، ارتقای کیفیت سوخت، برنامه ریزی و وضع قوانین و مقررات جدید و ارتقای سطح پایش و نظارت بیان کردند. در خصوص منابع ساکن نیز، جایگزینی گازوئیل با گاز طبیعی در نیروگاه ها، انتقال کارخانه ها و نیروگاه ها به خارج از شهر، استفاده از انرژی های تجدیدپذیر، استفاده از فناوری های جدید، برنامه ریزی و وضع قوانین و مقررات جدید و ارتقای سطح پایش و نظارت ذکر کردند.

سپس دکتر پیروز حناچی استاد دانشکده معماری دانشگاه تهران و شهردار پیشین، با موضوع وضعیت آلودگی هوای شهر تهران سخنرانی کردند. ایشان پس از بیان اطلاعات مقایسه ای از کیفیت هوای شهر تهران گفتند تعداد روزهای آلوده طی سال جاری در حدود 12 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است.

دکتر حناچی در ادامه به مقایسه ماهانه و فصلی تندی و جهت باد، دما و فشار هوا، دید افقی، بارش تجمیعی و وضعیت جوی بین سال های 98 و 99 پرداختند.

وی در خاتمه اقدامات تکنولوژیکی تاثیرگذار چین برای ایجاد جریان باد را بیان کردند.

در ادامه آقای دکتر داریوش گلعلی زاده سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، با موضوع قانون هوای پاک، بایدها و نبایدها سخنرانی کردند. ایشان ضمن مقایسه کیفیت هوا و بیان شاخص های آن  از سال 98 تا سال 1400 به مرور قوانین و مصوبات آلودگی هوا پرداختند.

ایشان بایدها و درحقیقت تکالیف اصلی و اثربخش در کاهش آلودگی هوا را شامل از رده خارج کردن وسایل نقلیه فرسوده، توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی، تولید و توزیع سوخت استاندارد، نصب فیلتر جذب دوده بر روی خودروهای دیزلی، استفاده از سوخت پاک، نوسازی صنایع، توسعه خودروهای الکتریکی و ... دانستند.

دکتر گلعلی زاده تولید و عرضه سوخت با استاندارد یورو 4 و 5، بومی سازی و بروزرسانی استانداردهای زیست محیطی و حدود مجاز خروجی دودکش صنایع، توسعه و ایجاد شبکه پایش کیفی هوای کشور، کاهش صنایع آلاینده از طریق کنترل و نصب تجهیزات کنترلی، ایجاد سامانه یکپارچه معاینه فنی ایران (سیمفا) را از جمله دستاوردهای مرکز برشمردند. وی در خاتمه چالش های اساسی پیش رو را نیز بیان کردند.

در خاتمه آقای دکتر عباس شاهسونی استادیار گروه مهندسی بهداشت محیط و رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت گزارش وضعیت کیفیت هوا و اثرات بهداشتی، اقتصادی آن در ایران را ارائه کردند.

ایشان ضمن بیان وظایف وزارت بهداشت درخصوص آلودگی هوا، آئین نامه ها و بندهای مرتبط با موضوع را ذکر کردند. دکتر شاهسونی آلودگی هوا در سطح جهان را به عنوان چهارمین علت مرگ زودرس پس از فشار خون بالا، مصرف دخانیات و رژیم غذایی نامناسب دانستند و گفتند به طور میانگین 12 درصد از مرگ های سالیانه در جهان منتسب به آلودگی هوا است.

وی سپس به مقایسه وضعیت کیفیت هوا در ایران با سایر کشورهای غرب آسیا و  میانگین غلظت سالیانه ذرات معلق PM2.5  شهر تهران و مقایسه آن با رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت پرداختند و گفتند آلودگی هوا عامل اصلی تعیین کننده افزایش بیماری هایی مانند آنفلوانزا و کووید 19 است، زیرا افزایش آلودگی هوا می تواند آسیب پذیری دستگاه تنفسی افراد را افزایش دهد و همینطور باعث تشدید دیابت و بیماری های تنفسی شود که با نرخ بالاتر مرگ و میر ناشی از کووید 19 همراه است.

ایشان در خاتمه پیشنهادهای اجرایی در راستای برنامه های کنترل آلودگی هوا و کاهش پیامدهای آن بر سلامت شامل اولویت بندی فعالیت های کنترل آلودگی هوا، تدوین برنامه های جامع کاهش آلودگی هوا، تامین منابع مالی پایدار، ...  ارائه کردند.