مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم

 

نشست روز جهانی مبارزه با تغییر اقلیم برگزار شد.

نشست روز جهانی مبارزه با تغییر اقلیم دوشنبه 2 آبان ماه از ساعت 9 الی 12 در دانشکده بهداشت و ایمنی برگزار شد. در ابتدا آقای دکتر محسنی استاد دانشکده و رئیس مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم پس از عرض خوش آمدگویی خدمت اساتید و دانشجویان حاضر و گرامیداشت روز جهانی تغییرات اقلیم، گفتند بزرگترین چالش قرن حاضر تغییرات اقلیم می­باشد که سبب گرمایش زمین، بالا آمدن آب دریاها، جنگل زدایی، سیلاب و ظهور بیماری ها نوپدید عفونی می گردد.

وی پس از بیان تعریفات تغییر اقلیم، گفتند پیش بینی شده 4-1.5 درجه سانتیگراد افزایش دما به صورت جهانی در قرن آینده را خواهیم داشت که این افزایش سبب تغییر الگوی بارش، کمیت و کیفیت منابع آب، بالا آمدن آب دریاچه ها، کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی، اثرات سلامتی و اقتصادی فراوان خواهد شد. ایشان اذعان کردند هر یک درجه افزایش دما ، 15-10 درصد کاهش درآمد GDPرا به همراه دارد.

رئیس مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم در ادامه بیان داشتند که اثرات تغییرات اقلیم در منطقه Middle Eastبسیار زیاد است و کشور ایران در میان این کشورها بدلیل آسیب‌پذیر بودن آن، بیشتر در معرض این اثرات خواهد بود. افزایش درجه حرارت 2.6 درجه سانتیگراد در دهه‌های آینده و کاهش 30 درصد نزولات از جملهه این تأثیرات می‌باشند.

این استاد دانشکده در ادامه گفتند سازمان جهانی بهداشت گرمایش جهانی و تغییرات اقلیم را مهمترین تهدید سلامت جهانی می‌داند و افزایش بیماری های قلبی، ریوی، عفونی مثل آنفلوآنزا و سلامت روان ارتباط معناداری با تغییرات اقلیم دارد.

در ادامه دکتر جندقی رئیس محترم مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، درخصوص اقدامات انجام شده در حوزه تغییر اقلیم و سلامت صحبت کردند و گفتند طی دهه های گذشته منابع محیط زیستی، اکوسیستم و سلامت مردم به دلایل کاهش رطوبت هوا، خشکسالی های پیاپی، استرس حرارتی و آلودگی های هوا و آب و خاک مورد تهدید قرار گرفته است.

سپس در ادامه به بیان اثرات تغییر اقلیم بر سلامتی انسان ها و میزان مرگ و میر منتسب به گرمای هوا پرداختند.

رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، اسناد بالادستی از جمله آئین نامه اجرای کنوانسیون تغییر اقلیم که دستگاه ها را موظف به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای می کند، سند بین المللی اهداف توسعه پایدار (SDGs-2016) و به ویژه آرمان سیزدهم را تشریح کردند. ایشان گفتند در آرمان سیزدهم، اقدامات سریع به منظور مقابله با تغییرات اقلیم و اثرات آن از جمله ارتقاء ظرفیت تاب آوری و سازگاری در برابر خطرات و بلایای طبیعی مرتبط با تغییر اقلیم در تمام کشورها، ادغام اقدامات تغییرات آب و هوا در سیاست ها، استراتژی ها و برنامه های ملی، ارتقاء سطح آموزش، افزایش سطح آگاهی و ظرفیت انسانی و سازمانی در مباحث کاهش انتشار و سازگاری و تقلیل اثرات ناشی از تغییرات اقلیم و هشدار زودهنگام، بیان شده است.

وی در خاتمه اهم اقدامات انجام شده در مرکز از جمله استقرار کارشناس مسئول تغییر اقلیم و سلامت و کمیته ملی سلامت و تغییرات اقلیم در معاونت بهداشتی وزارت بهداشت، تهیه پروفایل ملی سلامت و تغییر اقلیم، اجرای پروژه های ملی آسیب پذیری تغییر اقلیم بر سلامت در اقلیم های مختلف آب و هوایی کشور و تدوین استراتژی های سازگاری، ذکر کردند. و اجرای برنامه سازگاری سلامت با تغییر اقلیم کشور با استفاده از کمک مالی صندوق سبز اقلیم، اجرای برنامه سازگاری سلامت با پدیده گرد و غبار در کشور، اجرای برنامه کاهش مصرف انرژی در مراکز بهداشتی و درمانی از برنامه های آتی این سازمان دانستند.

در ادامه آقای دکتر زرگرپور معاون اسبق امور آب وزارت نیرو، درخصوص اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب کشور سخنرانی کردند، و اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب را شامل تغییر مکانی، زمانی و نوع بارش ها، تغییر جریان های سطحی، تغییر در منابع آب های زیرزمینی، تغییر در میزان تبخیر، تغییر در کیفیت منابع آب، بروز خشکسالی های ممتد و طولانی، گسترش پدیده ریزگردها، گسترش وسیع فرونشست زمین دانستند.

وی با بیان شرایط اقلیمی خشک ایران، آثار و پیامدهای تغییرات اقلیمی بر منابع آب کشور را بر طبق پژوهش های صورت گرفته با مدل شبیه سازی تا افق 2040 به صورت کاهش 10 درصدی بارش ها، افزایش 40 درصدی بارش های سنگین و سیل آسا، افزایش روزهای داغ بیش از 30 درجه و کاهش روزهای یخبندان، کاهش سرانه ذخایر آبی تا حدود 1300 مترمکعب به ازای هر نفر، بیان کردند.

دکتر گل علیزاده رئیس محترم مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست، درخصوص اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص تغییر اقلیم صحبت کردند و به بیان اسناد بالادستی و قوانین و مصوبات مرتبط با بحث تغییر اقلیم، فعالیت های ملی صورت پذیرفته، رابطه بین تغییر اقلیم و آلودگی هوا و اقدامات صورت گرفته در سازمان پرداختند.

وی تغییر اقلیم و آلودگی هوا را در رابطه مستقیم دانستند و گفتند: تغییر اقلیم در تشکیل گاز ازن، در انتشار مواد آلی فرار، در تولید آلاینده ناکس وانتشار گرد و خاک نقش دارد.

رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم ضمن بیان اسناد تهیه شده در سازمان به برنامه راهبرد ملی تغییر اقلیم اشاره کردند و برنامه های عملیاتی پیش بینی شده در این برنامه را شامل کاهش انتشار انرژی و فرآیندهای صنعتی، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و ردپای کربن در برنامه های توسعه اقتصادی-اجتماعی کشور، سازگاری در بخش های کشاورزی، امنیت غذایی، مدیریت منابع آب، منابع طبیعی و تنوع زیست و بهداشت دانستند.

ایشان در ادامه فعالیت های در حال انجام در سازمان حفاظت محیط زیست را شامل تهیه موجودی انتشار گازهای گلخانه ای در بخش های مختلف، تهیه گزارش اقدامات دستگاه ها در جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، ظرفیت سازی و آموزش کارشناسان، نظارت بر اجرای فعالیت های سازمان در اجرای آیین نامه کنوانسیون تغییر آب و هوا ذکر کردند.

دکتر گل علیزاده در خاتمه عدم درک صحیح سازمان ها و نهادها در خصوص اثرات تغییر اقلیم، عدم تعیین تکلیف موافقت نامه پاریس، عدم وجود نهادهای مالی معتبر ملی و نبود زیرساخت های قانونی، فنی و اجرایی لازم برای مشارکت بخش خصوصی را از جمله چالش های پیش رو دانستند.

خانم دکتر میکی کو معاون محترم نمایندگی دفتر سازمان جهانی بهداشت در ایران، درخصوص اثرات تغییر اقلیم بر سلامت با تمرکز بر کشور ایران صحبت کردند و بر تاثیرات اساسی تغییر اقلیم بر سلامتی بر طبق پنجمین گزارش IPCCاشاره کردند. سپس با بیان شرایط قلیمی و تاثیرات قابل انتظار ناشی از آن در ایران، طبق پروفایل سلامت و تغییر اقلیم کشورها تهیه شده توسط سازمان جهانی بهداشت در سال 2022، به اهمیت انجام مطالعات مشترک با سازمان های بین المللی توسط کشورها اشاره کردند.

وی همچنین تقویت مداخلات در استرتژی ملی سلامت و تغییر اقلیم در ایران، تقویت همکاری های چندبخشی در سلامت و تغییر اقلیم، ارزیابی قواید متقابل سلامتی سیاست های ملی مرتبط با کاهش تغییر اقلیم، ساخت مراکز بهداشتی درمانی پایدار و تاب آور در برابر تغییر اقلیم را، فرصت هایی برای اقدام در ایران دانستند.

در خاتمه آقای دکتر مصدق راد استاد محترم دانشگاه علوم پزشکی تهران، به بیان تاب آوری نظام سلامت در برابر تغییر اقلیم در ایران پرداختند. ایشان ضمن تعریف تاب آوری نظام سلامت و بیان شرایط جغرافیایی ایران این کشور را به شدت تحت تاثیر تغییرات اقلیم دانستند  و به گزارش 2022 سازمان جهانی بهداشت، پروفایل سلامت و تغییر اقلیم کشورها اشاره کردند و گفتند براساس این گزارش میانگین افزایش دمای سالانه ایران تا پایان قرن 5.2 سانتیگراد خواهد بود.

وی در ادامه گفت این تغییرات اقلیم سبب افزایش بیماری های تنفسی و قلبی عروقی، بیماری ها و عوارش ناشی از گرما، شیوع بیماری های عفونی، صدمات و مرگ زودرس ناشی از حوادث شدید آب و هوایی مانند سیل و طوفان، بیماری های روحی-روانی مثل اسکیزوفرنی و اختلالات خلقی خواهد شد.

در این نشست رونمایی کتاب "کمی سازی اثرات بهداشتی و اقتصادی منتسب به آلاینده های ذرات معلق PM2.5در بیست و هفت شهر ایران در سال 1400" تهیه شده توسط معاونت بهداشت مرکز سلامت محیط و کار گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم با همکاری مرکز تحقیقات کیفیت و تغییر اقلیم  نیز صورت پذیرفت.

نشست با جمع بندی نهایی آقای دکتر محسنی و پاسخ گویی به پرسش های اساتید و دانشجویان توسط متخصصین و مسئولین حاضر در جلسه به کار خود پایان داد.